Những chính phủ tiểu liên bang thuộc đảng Tự Do đã liên tục áp dụng chính sách kiểm soát gắt gao số lượng di dân đến Úc trong nhiều năm qua đang làm thay đổi nhiều về cấu trúc dân số Úc.
Chính phủ của đảng Tự Do luôn cho rằng người nhập cư vào Úc phải giới hạn đến mức tối đa và chỉ có những người nào mà nước Úc thật sự cần họ, thì họ mới có thể đến định cư tại Úc .
Trước đây con số di dân đến Úc hàng năm là 190000 người. Tuy nhiên gần đây con số này chỉ còn lại 160 ngàn người mỗi năm, tức là giảm 15% so với trước đây. Thêm vào đó có những người di dân đến Úc phải sống ít nhất 3 năm tại những vùng nông thôn.
Nhiều thay đổi đã xảy ra kể từ ngày 1/7/2019.
Những năm trở lại đây, số lượng di dân định cư tại Úc đã khiến dân số Úc tăng 50% đặc biệt là trong 3 thập kỷ gần đây. Tuy nhiên dân số gia tăng như thế đã gây nhiều áp lực lên vấn đề phát triển cơ sở hạ tầng của Úc . Một trong những vấn nạn phát sinh từ việc gia tăng di dân là giá nhà tăng cao tại các thành phố lớn trong khi tiền lương thì lại tăng rất chậm.
Thẻ PR – Thẻ Permanent Resident (thẻ thường trú nhân) trong chính sách nhập cư mới của Úc chính là bước cuối cùng để hoàn tất thủ tục định cư.
Với Visa PR, bạn đã hoàn tất 90% thủ tục nhập cư Úc và được hưởng tất cả các quyền như một công dân Úc ngoại trừ quyền bầu cử.
Theo chính sách nhập cư tại Úc, sau khi có được visa thường trú một năm và cư trú tại Úc liên tục trong bốn năm, người di dân có quyền xin nhập tịch để trở thành một công dân Úc chính thức.
Úc là quốc gia cho phép sở hữu hai quốc tịch vì vậy khi mang quốc tịch Úc nhiều người di dân vẫn có quyền giữ quốc tịch của quốc gia ban đầu. Ví dụ căn cứ theo luật pháp Úc và luật pháp Việt Nam thì một di dân đến từ Việt Nam có thể vừa có quốc tịch Úc vừa có quốc tịch Việt Nam.
Một trong những loại visa được những người giàu có tại Trung Quốc và Việt Nam chiếu cố đó là Visa 188. Đây là loại visa dành cho các nhà đầu tư cùng gia đình của họ đến Úc làm ăn và định cư.
Mục đích chính của loại visa này là tạo điều kiện để những di dân từ nước ngoài, có tiền và có tài kinh doanh, được mang gia đình đến Úc định cư và làm ăn đóng góp cho sự phát triển của Úc . Visa 188 có các loại sau : Visa 188A, Visa 188B, Visa 188C và Visa 188C*.
Visa 188 cho phép những người di dân theo diện này được hưởng các quyền lợi:
- Thành lập và phát triển các doanh nghiệp tại Úc
- Nhập quốc tịch cho cả gia đình
- Bảo lãnh người thân sau khi định cư
- Đi ra và đi vào nước Úc bất cứ lúc nào
Bên cạnh đó Úc cũng cho ra đời loại visa dành cho những người có khả năng kinh doanh tài giỏi, đó là visa 132. Visa 132 là visa thường trú đặc biệt dành cho những doanh nhân tài năng và có sự thành công đáng kể trong sự nghiệp quản trị và kinh doanh của mình trước khi nộp hồ sơ xin đến định cư và làm ăn tại Úc .
Những người xin visa 132 là những người được các chính quyền tiểu bang hoặc lãnh thổ của Úc đứng ra bảo lãnh. Những người có visa 132 có những quyền lợi như sau:
- Được cấp tư cách thường trú nhân ngay lập tức cho cả gia đình (vợ/chồng, con)
- Được ở lại Úc vô thời hạn để thực hiện việc kinh doanh nếu thành lập doanh nghiệp riêng và con cái cũng được đi học tại Úc .
- Được hưởng đầy đủ các phúc lợi của chính phủ Úc
Visa 132 gồm 2 diện:
- Visa132 A là loại dành cho những người di dân có quá khứ thành công tốt đẹp trong việc thành lập và điều hành những doanh nghiệp thành công ở nước ngoài.
- Visa 132 B là loại visa sành cho những người được các nhà đầu tư Úc góp vốn cùng đầu tư tại Úc .
Nhiều du học sinh tại Úc đã trở thành thường trú nhân theo con đường sau đây: Những sinh viên này học tại Úc xong thì xin tuyển dụng vào một công ty nào đó. Nếu công ty này muốn tuyển dụng các du học sinh này lâu dài,thì họ sẽ đứng ra làm thủ tục bảo lãnh cho những sinh viên đó.
Những người có chuyên môn mà nước Úc cần cũng có thể được tuyển dụng bởi một công ty Úc ở nước ngoài, và công ty này cũng có thể đứng ra làm thủ tục bảo lãnh nhân viên của họ sống và làm việc lâu dài tại Úc .
Nhiều người nước ngoài cũng có cơ hội đến Úc định cư theo các diện khác như hôn nhân đoàn tụ vợ chồng, đến Úc chăm sóc thân nhân, con cái bảo lãnh cha mẹ, cha mẹ bảo lãnh con, bà con bão lãnh người cuối cùng trong gia đình, hay đến Úc vì được cấp visa tị nạn chính trị.
Hiện nay, chính sách định cư của Úc đang thay đổi nhanh chóng. Úc tiếp tục giảm mạnh số lượng người nhập cư và chỉ nhận những người xuất sắc để có thể đóng góp cho sự phát triển của Úc .
Từ năm 2019 Úc sẽ cấp 23,000 visa cho những di dân đến sống và làm việc tại những vùng nông thôn mỗi năm. Trong đó 9000 visa cho loại visa 491 và 14,000 visa cho loại visa 494. Đây là những loại visa được áp dụng từ tháng 11 năm 2019 và đây là các visa tạm trú vài năm cho những người có tay nghề chuyên môn đến làm việc tại vùng nông thôn hay là được chính quyền tiểu bang đứng ra bảo lãnh.
Nhưng để đủ điều kiện và được cho phép nộp đơn xin visa thường trú Úc thì những người có visa này sẽ được yêu cầu làm việc ít nhất là 3 năm ở vùng quê nước Úc.
Và bắt đầu từ ngày 1 tháng 7 năm 2019 chính phủ Úc đã cho phép nộp lại hồ sơ xin visa tạm thời dành cho các bậc cha mẹ có nhu cầu thăm con và ở lại dài hạn tại Úc từ 5 năm cho đến 10 năm. Tuy nhiên điều kiện tài chính đối với loại visa này được cho là quá khắt khe vì người con tại Úc phải nộp đơn xin bảo lãnh trước và phải có lơi tức hàng năm đến 85 ngàn đô la thì mới có thể được chấp thuận cho bảo lãnh cha mẹ.
Riêng đối với Việt Nam thì chính phủ liên bang đã đồng ý tăng số lượng visa cho thanh niên Việt Nam đến Úc lao động tìm việc làm và đi dụ lịch từ 200 visa mỗi năm đến 1500 visa mỗi năm. Những thanh niên Việt Nam này phải có ít nhất hai năm học đại học, có chứng chỉ tiếng Anh căn bản và phải được Bộ Lao động thương binh xã hội của Việt Nam cấp một giấy giới thiệu.
Mục đích của loại visa này là tăng số lượng thanh niên đến Úc để đáp ứng nhu cầu của các nông gia Úc thường bi thiếu nhân công vào những mùa thu hoạch sản phẩm nông nghiệp.
Những người đã được cấp visa thường trú có thể không cần vào quốc tịch Úc nếu họ không thích. Họ có thể tiếp tục giữ visa thường trú và phải làm lại visa năm một lần. Những người có visa thường trú có thể đi ra và đi vào nước Úc bất cứ khi nào với điều kiện họ luôn có visa hợp lệ trước khi đi và trước khi vào.
Khi vào thường trú người có visa thường trú sẽ được cấp thẻ Medicare. Với thẻ này người di dân sẽ được chăm sóc sức khỏe miễn phí tại rất nhiều bệnh viện, phòng khám trên khắp nước Úc, được giảm lệ phí ở các bệnh viện, phòng khám tư nhân.
Khi được cấp visa thường trú, người di dân có quyền mua bán bất động sản ở Úc và khi mua căn nhà đầu tiên, có thể nhận được trợ cấp tài chính của chính phủ.
Sinh viên được cấp visa thường trú sẽ được hưởng học phí thấp hơn học phí dành cho người nước ngoài. Ngoài ra mỗi đứa trẻ sinh ra tại Úc thì sẽ được chính phủ trợ cấp hàng năm khoảng 7000 đô la.
Nước Úc hạn chế số giờ làm việc đối với người nước ngoài sống tại Úc. Ví dụ sinh viên nước ngoài chỉ được làm tối đa 20 tiếng mỗi tuần. Nhưng khi đã vào thường trú thì thời gian làm việc hàng tuần sẽ không bị giới hạn và sẽ theo luật dành cho công dân Úc.
Hộ chiếu Úc nằm trong top 10 hộ chiếu mạnh nhất thế giới. Nếu quý đồng hương vào quốc tịch Úc mà còn thiết tha với Việt Nam thì cứ giữ quốc tịch Việt Nam. Người nào không muốn giữ quốc tịch Việt Nam thì phải làm đơn xin thôi quốc tịch Việt Nam theo như luật pháp của Việt Nam quy định.
Ls Lê Đức Minh