- Xuân Thành
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm thứ Hai (18/5) đã viết thư gửi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ra điều kiện tổ chức này phải cải cách trong vòng 30 ngày nếu không Washington sẽ dừng tài trợ vĩnh viễn và xem xét lại tư cách thành viên.
Tổng thống Trump vào cuối tháng trước đã tuyên bố đình chỉ đóng góp của Mỹ cho WHO với lý do tổ chức thành viên Liên Hiệp Quốc này đã thúc đẩy “thông tin sai lệch” của Trung Quốc về dịch virus corona. Các quan chức WHO phủ nhận cáo buộc của chính quyền Trump và Trung Quốc cũng lên tiếng cho biết họ minh bạch và cởi mở về dịch virus corona.
Trong thư gửi Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus, ông Trump viết: “Nếu WHO không cam kết cải thiện đáng kể trong 30 ngày, thì tôi sẽ chuyển quyết định đóng băng tạm thời tài trợ cho WHO thành dừng vĩnh viễn và xem xét lại tư cách thành viên của chúng tôi”.
“WHO đã không điều tra độc lập các báo cáo đáng tin cậy ngay cả khi những báo cáo này đến từ những nguồn tin trong nội bộ Vũ Hán và trong đó có nội dung trái ngược trực tiếp với các số liệu chính thức của chính phủ Trung Quốc”, bức thư của ông Trump viết.
Trong thư ông Trump nói rằng WHO “đã liên tục phớt lờ các cáo báo đáng tin cậy về sự lây lan của virus corona tại Vũ Hán vào đầu tháng Mười Hai” và kết luận bức thư bằng phát biểu rằng “con đường duy nhất phía trước cho WHO là liệu tổ chức này có thể biểu hiện sự độc lập với Trung Quốc hay không”.
Ông Trump cũng cho biết chính quyền của ông đã bắt đầu các cuộc thảo luận về cải cách WHO với Tổng giám đốc Tedros.
Trước khi công bố thư gửi WHO, ông Trump đã nói rằng tổ chức y tế thế giới “đã làm việc rất kém” trong việc xử lý dịch virus corona và ông sẽ sớm quyết định về khoản tài trợ của Mỹ cho tổ chức này.
Đại diện của WHO hôm thứ Hai (18/5) nói rằng họ sẽ bắt đầu thực hiện đánh giá độc lập về công tác ứng phó virus corona trên toàn cầu sớm nhất có thể. WHO cũng loan báo họ đã nhận được sự ủng hộ và một khoản cam kết tài trợ khổng lồ từ Trung Quốc.
WHO có trụ sở tại Geneva Thụy Sĩ là cơ quan trực thuộc Liên Hiệp Quốc, đang chịu trách nhiệm dẫn dắt các sáng kiến toàn cầu để phát triển các loại vắc-xin an toàn và hiệu quả, các phương thức xét nghiệm và thuốc phòng, chẩn đoán và điều trị COVID-19.
Mỹ đã đóng góp hơn 400 triệu USD cho WHO trong năm 2019, chiếm khoảng 15% ngân sách của tổ chức này. Ông Trump từng nói rằng số tiền đóng của của Mỹ cho WHO gấp khoảng 10 lần khoản đóng góp của Trung Quốc.
Các quan chức chính quyền Trump tháng trước nói rằng trong những tháng đầu năm 2020, Mỹ đã đóng góp cho WHO khoảng 58 triệu USD, khoảng một nửa số tiền nước này được yêu cầu đóng góp cho WHO trong cả năm nay.
Ngoài khoản đóng góp chính thức vào ngân sách chung của WHO, hàng năm Mỹ cũng có truyền thông tài trợ hàng trăm triệu USD cho các quỹ liên quan tới các chương trình cụ thể của WHO như thanh toán bệnh bại liệt; bệnh có thể phòng ngừa bằng vắc-xin; HIV và viêm gan; lao; và sức khỏe bà mẹ, trẻ sơ sinh, trẻ em và thanh thiếu niên.
Xuân Thành
TT Trump: WHO là “con rối” của Trung Quốc
Hôm 18/5, Tổng thống Donald Trump công kích Tổ chức Y tế Thế giới là “con rối” của Trung Quốc và nói đang cân nhắc việc cắt giảm tài trợ cho cơ quan này.
Mối quan hệ giữa Washington và cơ quan y tế của Liên Hợp Quốc đã trở nên căng thẳng hơn khi hôm 18/5, Tổng thống Donald Trump “nói thẳng” rằng WHO là “con rối” của Trung Quốc.
“Họ là con rối của Trung Quốc. Họ lấy Trung Quốc làm trung tâm, đó là nói cho dễ nghe hơn nhưng họ là một con rối của Trung Quốc”, ông Trump bình luận trước các phóng viên Nhà Trắng, theo Reuters.
Bình luận được đưa ra vài giờ sau khi Mỹ cho biết WHO đã để dịch COVID-19 “vượt khỏi tầm kiểm soát” với cái giá của “rất nhiều sinh mạng.”
Ông Trump nói với các phóng viên Nhà Trắng rằng hàng năm, Mỹ đã chi khoảng 450 triệu USD cho WHO và là quốc gia đóng góp nhiều nhất thế giới, trong khi đó Trung Quốc chỉ góp khoảng 38 triệu USD.
Trước đó, ông Trump đã úp mở việc Mỹ có thể chỉ ủng hộ WHO bằng với mức đóng góp của Trung Quốc, tức khoảng 40 triệu USD.
“Mỹ đang soạn thảo những kế hoạch để cắt giảm số tiền này vì chúng ta không được đối xử cho đúng”, ông Trump nói, theo AFP.
Tổng thống Mỹ cho biết ông sẽ gửi thông cáo đến WHO và công bố quyết định về cắt giảm tài trợ trong thời gian tới. Ông nói thêm rằng WHO đã thể hiện “rất đáng thất vọng” trong đại dịch.
Ông cũng nhắc lại việc WHO đã phản đối khi ông ban lệnh cấm người từ Trung Quốc nhập cảnh vào hồi cuối tháng Một.
“Họ nói rằng không cần làm vậy, như thế là quá mức, quá nghiêm trọng, nhưng hóa ra họ đã sai,” ông Trump nói.
Tổng thống Mỹ cũng không quên công kích ứng viên Tổng thống Đảng Dân chủ Joe Biden, “Joe Biden Ngủ gật cũng chống lại lệnh cấm này. Ông ta cũng nói điều tương tự [như WHO]. Ông ta nói tôi bài ngoại.”
“Nếu tôi không thực hiện lệnh cấm đó, nước ta có lẽ đã có hàng trăm ngàn người phải bỏ mạng. Đó là một lệnh cấm rất quan trọng. Mọi người không thích nói về lệnh cấm, nhưng điều đó rất quan trọng,” ông Trump tuyên bố. “Chúng tôi đã làm điều đó và cứu sống hàng ngàn người, có khi phải đến hàng trăm ngàn người.”
Tổng thống Trump đã tạm dừng việc tài trợ cho WHO từ đầu tháng 4 sau khi cáo buộc tổ chức này thiên vị Trung Quốc.
Hôm 18/5, ông Trump cũng công bố bức thư gửi WHO ra điều kiện tổ chức này phải cải cách trong vòng 30 ngày nếu không Washington sẽ dừng tài trợ vĩnh viễn và xem xét lại tư cách thành viên.
Trong khi đó, cùng ngày, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình lại đưa ra cam kết đóng góp 2 tỷ USD trong vòng 2 năm tới để hỗ trợ ứng phó dịch COVID-19, đặc biệt là cho những nước đang phát triển, theo Reuters.
Tuy vậy, phát ngôn viên của Hội đồng Bảo an Quốc gia tại Nhà Trắng John Ullyot đã gọi động thái của ông Tập là nhằm “đánh lạc hướng các yêu cầu từ ngày càng nhiều các quốc gia đòi hỏi trách nhiệm của chính phủ Trung Quốc khi thất bại trong việc cảnh báo thế giới…”
Về phần WHO, tổ chức này nói rằng họ sẽ bắt đầu thực hiện đánh giá độc lập về công tác ứng phó virus corona trên toàn cầu sớm nhất có thể. WHO cũng loan báo họ đã nhận được sự ủng hộ và một khoản cam kết tài trợ khổng lồ từ Trung Quốc.
Lê Vy