ĐIỂM TIN THẾ GIỚI SÁNG CHỦ NHẬT 19/4

Thổ Nhĩ Kỳ vượt Iran thành ổ dịch lớn nhất Trung Đông

Khử trùng tại Grand Bazaar, Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ (ảnh chụp màn hình video https://youtu.be/H0rWppAxEaA).

Reuters cho biết, Bộ trưởng Y tế Thổ Nhĩ Kỳ Fahrettin Koca hôm 18/4 xác nhận toàn quốc có 82.329 trường hợp nhiễm nCov. Với con số này, Thổ Nhĩ Kỳ đã vượt Iran và trở thành vùng dịch lớn nhất Trung Đông. 

Số người tử vong vì Covid-19 tại Thổ Nhĩ Kỳ hiện là 1.890.

Bộ Nội vụ Thổ Nhĩ Kỳ thông báo kéo dài các hạn chế đi lại giữa 31 thành phố thêm 15 ngày, bắt đầu từ 19/4.

Covid-19 có dấu hiệu lan rộng hơn rất nhiều so với nhận định ban đầu

Điểm tin thế giới chiều 18/4: Covid-19 có dấu hiệu lan rộng hơn rất nhiều so với nhận định ban đầu

Một nghiên cứu mới ở bang California (Mỹ) phát hiện số người nhiễm Covid-19 có thể cao gấp hàng chục lần so với dự đoán trước đây, theo The Guardian.

Nghiên cứu từ Đại học Stanford, được công bố hôm thứ Sáu (17/4) nhưng chưa được bình duyệt, đã lấy mẫu thử nghiệm từ 3.330 người ở hạt Santa Clara, phát hiện virus này phổ biến hơn 50 đến 85 lần so với số liệu chính thức.

Để nới lỏng tình trạng phong tỏa được thiết lập hiện tại nhằm ngăn chặn sự lây lan của Covid-19, các quan chức y tế trước tiên phải xác định có bao nhiêu người nhiễm bệnh. Các nghiên cứu quy mô lớn về sự lây nhiễm virus trong một khu vực có thể đóng vai trò quan trọng, các nhà nghiên cứu cho biết.

Tổng thống Trump chỉ trích WHO phớt lờ cảnh báo sớm từ Đài Loan về Covid-19

Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 17/4 tiếp tục chỉ trích WHO, trong đó có việc cơ quan này đã phớt lờ cảnh báo từ Đài Loan hồi tháng 12/2019 về dịch Covid-19.

“Tại sao WHO phớt lờ email từ giới chức y tế Đài Loan hồi cuối tháng 12 cảnh báo về khả năng virus corona có thể lây truyền từ người sang người? Tại sao WHO đưa ra một số tuyên bố về virus không chính xác hoặc gây hiểu nhầm hồi tháng 1 và tháng 2, khi virus đang lây lan trên toàn cầu? Tại sao WHO chờ đợi lâu như vậy mới có hành động quyết đoán?”, Tổng thống Trump viết trên Twitter ngày 17/4, dẫn lời của ông Lanhee Chen, thành viên của Viện Hoover.

Ảnh chụp màn hình Twitter.

Hôm 11/4, Bộ Y tế và Phúc lợi Đài Loan (MOHW) công bố nội dung của một email gửi WHO từ tháng 12 để hỏi về sự lây lan từ người sang người của Covid-19. Tuy nhiên, WHO đã phớt lờ và từ chối cung cấp thông tin đầy đủ gây khó khăn cho hòn đảo trong công tác chuẩn bị ứng phó với dịch bệnh.

WHO đang đối mặt với làn sóng chỉ trích trên khắp thế giới, sau nhiều lần tuyên bố sai lầm theo thông tin từ chính quyền Trung Quốc về Covid-19. Tổng thống Trump cho rằng WHO “quá quỵ lụy trước Trung Quốc” và “thất bại trong việc thực thi nhiệm vụ cơ bản của mình và phải chịu trách nhiệm về điều đó”. Hôm 14/4, ông chủ Nhà Trắng thông báo tạm đình chỉ nguồn tiền tài trợ cho WHO.

Thuốc trị Covid-19 của Gilead có hiệu quả khả quan

Một bệnh viện ở Chicago điều trị cho bệnh nhân Covid-19 nặng với thuốc kháng vi rút Remdesivir của Gilead đang chứng kiến sự phục hồi nhanh chóng và thuyên giảm các triệu chứng sốt và khó thở, gần như tất cả bệnh nhân đều được xuất viện trong chưa đầy một tuần, tờ STAT cho hay.

Remdesivir là một trong những loại thuốc đầu tiên được xác định có khả năng tác động đến SARS-CoV-2, loại virus corona chủng mới gây ra Covid-19, trong các thử nghiệm phòng thí nghiệm. Cả thế giới đang chờ đợi kết quả từ các thử nghiệm lâm sàng của Gilead, và kết quả tích cực bước đầu có thể sẽ đẩy nhanh tiến trình phê duyệt của Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ FDA và các cơ quan quản lý khác. Nếu an toàn và hiệu quả, nó có thể trở thành phương pháp điều trị đầu tiên chống lại căn bệnh này.

Trường Y Đại học Chicago đã tuyển 125 người mắc Covid-19 vào thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 của Gilead. Trong số những người này, 113 người mắc bệnh nặng. Tất cả các bệnh nhân đã được điều trị bằng truyền dịch hàng ngày với remdesivir.

Tài liệu mật rò rỉ tiết lộ Trung Quốc đã biết trước Covid-19 sẽ trở thành đại dịch toàn cầu

Các tài liệu chính phủ nội bộ của Trung Quốc mà hãng tin AP thu thập được cho thấy ngay từ thời điểm giữa tháng 1, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã biết chắc Covid-19 sẽ bùng phát thành “đại dịch”, và là một căn bệnh rất dễ lây lan giữa người với người. Nhưng cùng lúc đó Trung Quốc lại nói với Tổ chức Y tế Thế giới ( WHO) rằng “không có bằng chứng nào về khả năng lây truyền từ người sang người”, theo Infowars.

AP cũng lưu ý rằng các bản ghi nhớ “cho thấy người đứng đầu Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc, Ma Xiaowei, đã đưa ra một đánh giá tiêu cực ảm đạm về tình hình dịch bệnh vào ngày 14/1 trong một cuộc họp từ xa bí mật với các quan chức y tế tỉnh”.

“Tình hình dịch bệnh vẫn còn nghiêm trọng và phức tạp, đây là thách thức nghiêm trọng nhất kể từ dịch SARS năm 2003, và có khả năng phát triển thành một cuộc khủng hoảng y tế cộng đồng lớn”, ông Ma cảnh báo, theo trích dẫn trong tài liệu.

Nhận được 2 triệu khẩu trang, người Nhật cảm ơn Đài Loan

Tình hình dịch bệnh viêm phổi ĐCSTQ ở Nhật Bản vẫn đang căng thẳng, 47 tỉnh thành nước Nhật đều đặt ở trạng thái khẩn cấp, liên tục có tình trạng khan hiếm khẩu trang. Ngày 16/4, Đài Loan đã quên tặng 2 triệu chiếc khẩu trang cho Nhật Bản. Người phát ngôn của chính phủ Nhật Bản Yoshi leather Suga ngày 17/4 đã gửi lời tri ân đến chính phủ Đài Loan. Người dân Nhật Bản cũng gửi lời cảm ơn trên internet.

Ông Yoshi leather Suga nói trong cuộc họp báo thường kỳ vào ngày 17/4: “Tôi rất muốn bày tỏ lòng biết ơn của mình. Trước mối đe dọa của dịch bệnh do virus Corona chủng mới gây ra cho cộng đồng nhân loại, các quốc gia và khu vực liên quan cần tăng cường hợp tác và hỗ trợ lẫn nhau hơn nữa”.

Đài Phát thanh Truyền hình Nhật Bản (NHK) ngày 16 cho hay, Đài Loan vì để ngăn chặn dịch bệnh, từ tháng 1 đã cấm xuất khẩu khẩu trang và người dân cũng chỉ có thể mua với số lượng hạn chế. Do có lượng khẩu trang sản xuất tăng mạnh, Bộ Ngoại giao Đài Loan tuyên bố sẽ quên tặng 2 triệu khẩu trang cho Nhật Bản.

Sau khi nguồn tin của NHK được đăng tải, trong 2 giờ đồng hồ, đến lúc 11 giờ tối theo giờ Nhật Bản (tức 10 giờ đêm ở Đài Loan) của ngày 16/4, bản tin đã trở thành tin hot số một về lượt theo dõi, like và share trên Twitter của đài NHK. Gần 3 giờ chiều ngày 17 tháng 4 theo giờ Nhật Bản, thông tin về việc Đài Loan gửi tặng khẩu trang đứng vị trí thứ hai về số lượt xem.

Cư dân mạng Nhật Bản cũng đã để lại tin nhắn để bày tỏ lòng biết ơn của họ, nội dung bao gồm: “Quả thật là Đài Loan sẽ chung tay giúp đỡ”, “Thật lòng cảm ơn Đài Loan rất nhiều, chỉ cần Nhật Bản có chuyện là Đài Loan sẽ luôn dang tay giúp đỡ”, “Thật quá ấm áp”, “Nhật Bản vốn nên tuyệt giao với Trung Quốc và chung tay với Đài Loan”.

Anh: Sau đại dịch, quan hệ với Trung Quốc sẽ không còn như xưa

Mối quan hệ giữa London với Bắc Kinh sẽ không còn “như thường lệ” sau khi đại dịch COVID-19 kết thúc, Bộ trưởng Ngoại giao Anh và quyền Thủ tướng Dominic Raab nói, một động thái thể hiện lập trường cứng rắn đối với cách xử lý dịch bệnh của chính quyền Trung Quốc, theo The Epoch Times.

Raab, người đang tạm thay thế vai trò Thủ tướng Boris Johnson khi ông hồi phục từ Covid-19, nhận định: “Hiển nhiên, hai bên sẽ không thể duy trì mối quan hệ như xưa sau cuộc khủng hoảng này, và chúng ta sẽ phải đặt ra những câu hỏi khó về cách thức virus này xuất hiện và liệu dịch bệnh có thể được ngăn chặn sớm hơn”.

Những bình luận của ông được đưa ra trong bối cảnh Hoa Kỳ leo thang chỉ trích Trung Quốc về sự thiếu minh bạch trong đại dịch. Trong khi đó, nhiều nhà lập pháp Hoa Kỳ đã kêu gọi Bắc Kinh phải chịu trách nhiệm về vai trò của mình trong việc che đậy sự bùng phát Covid-19, khiến dịch bệnh lan rộng ra toàn cầu.

Triều Tiên thúc đẩy chương trình hạt nhân và hoạt động thương mại bất hợp pháp

Triều Tiên đang thúc đẩy chương trình hạt nhân và gia tăng hoạt động buôn bán bất hợp pháp theo những cách thức mới và mờ ám hơn, theo báo cáo mới của Liên Hợp Quốc, hãng tin CBS News cho hay. 

Báo cáo tuyên bố Triều Tiên đã không dừng lại “các chương trình tên lửa đạn đạo và hạt nhân bất hợp pháp, ngược lại tiếp tục tăng cường, từ đó vi phạm các nghị quyết của Hội đồng Bảo an”, và “họ tiếp tục phát triển cơ sở hạ tầng và nền tảng cho chương trình tên lửa của mình”.

Hai thử nghiệm động cơ tên lửa vào ngày 7 và 13 tháng 12 năm 2019, có thể “nhằm mục đích hội tụ điều kiện cho việc vận hành động cơ tên lửa đạn đạo liên lục địa mới (nhiên liệu lỏng) hoặc kiểm tra các lô động cơ hiện có trong kho (có thể là nhiên liệu rắn)”, theo báo cáo. Nhưng dù bằng cách nào, báo cáo kết luận, chúng đều “chỉ ra một giai đoạn mới trong chương trình tên lửa đạn đạo của nước này”.

Để đại dịch Covid-19 hoành hành: Dấu hiệu phương Tây suy tàn?

Cơn hấp hối của đại văn hào Balzac

Tâm bão Covid-19 hiện nay là các nước phương Tây, đặc biệt các nước châu Âu. L’Obs và Le Point đều dành bài viết đầu tiên để phân tích những ý nghĩa sâu xa của đại dịch đối với các xã hội phương Tây. Trước hết xin giới thiệu bài xã luận của Le Point với tựa đề : ‘‘Sự suy tàn của phương Tây: Phải chăng đây là trạm áp chót, trước khi chuyến tầu dừng hẳn?’’.

Xã luận mở đầu với hình ảnh đại văn hào Honoré de Balzac trong những giờ cuối đời, được nhà văn Octave Mirbeau thuật lại: ‘‘Sự sống đã bắt rễ trong cơ thể của người đàn ông kỳ lạ này, bắt rễ sâu xa đến mức khó lòng mà rời bỏ một cơ thể đang trong trạng thái tan rã’’. Tác giả của bộ Tấn trò đời ‘‘chết từ bên dưới’’, nhưng phần ‘‘bên trên, tức não bộ của ông, vẫn hoàn toàn sung mãn, và ông dường như vẫn còn muốn viết cho tận đến khi trút hơi thở cuối cùng’’.

Nhà báo Franz-Olivier Giesbert đặt câu hỏi: có thể so sánh giờ phút hấp hối kỳ lạ của Balzac với chính nền văn minh phương Tây? Nhà báo Le Point dẫn tác phẩm ‘‘Sự suy tàn của phương Tây’’ của nhà triết học Đức Oswald Spengler, và nghiêm khắc nhấn mạnh là ‘‘cuộc khủng hoảng y tế hiện tại cho thấy rõ là chúng ta (tức các xã hội phương Tây) ‘‘không còn ở phía tích cực của nhân loại, tương lai của thế giới ngày càng đang được viết nên tại nửa kia của bán cầu, tại Trung Quốc, Ấn Độ và Indonesia’’, ba quốc gia có khả năng sẽ thống trị thế giới về mặt kinh tế trong vòng 10 đến 20 năm nữa.

Chính vì vậy, theo Le Point, cần ‘‘thảo luận về mô hình xã hội phương Tây’’. Sự phụ thuộc  vào Trung Quốc về các trang thiết bị y tế cơ bản, như khẩu trang, phương tiện xét nghiệm hay máy thở, ‘‘cho thấy rõ tình trạng quá đỗi đuối sức của phương Tây’’. Riêng về nước Pháp, để vực dậy đất nước, Le Point đề xuất: tổng thống có trách nhiệm ‘‘đặt trở lại trung tâm xã hội các giá trị căn bản… như nỗ lực, lao động, hiệu quả, các nền tảng của chế độ Cộng hoà, đang bị tấn công từ mọi phía, và bị sói mòn từ bên trong’’. Theo Le Point, tổng thống có nghĩa vụ đề xuất một khế ước xã hội mới với công dân Pháp. Cụ thể là: làm việc nhiều hơn để đổi lấy đoàn kết nhiều hơn, ví dụ, với việc thiết lập một thu nhập tối thiểu toàn dân, cho phép bảo đảm cuộc sống cho những người khó khăn nhất.

Covid-19 : Căn bệnh của người nghèo

Về đại dịch Covid-19, L’Obs tuần này với bài viết mở đầu ‘‘Covid-19, căn bệnh của những người nghèo’’ dường như muốn đánh động dư luận về một thực tại, mà cho dù đã được nhắc đến, nhưng chưa được chú ý đủ mức. Theo L’Obs, virus corona đã ‘‘xâm nhập vào những điểm rạn nứt trong các xã hội phương Tây, và khiến cho những khuyết tật của các xã hội đó hiện ra’’ dưới ánh sáng ban ngày.

Bài phân tích của nhà báo Natacha Tatu nhấn mạnh, đại dịch Covid-19 hoành hành tại chính tại các quốc gia giầu nhất hành tinh, nhưng các nạn nhân đông đảo nhất lại là những người nghèo. Tiếp theo giới y tế trên tuyến đầu, ‘‘những người ở bậc thang thấp nhất xã hội, nhân viên thu tiền ở siêu thị, người làm nghề đổ rác, người giúp việc tại gia đình, người vận chuyển hàng hoá đến tay người tiêu dùng… những người mà nghề nghiệp bấp bênh phải trả giá đắt nhất cho đại dịch’’. Trong bài diễn văn hôm 13/04, tổng thống Pháp dường như đã thừa nhận những người lao động âm thầm này là những người mà xã hội lẽ ra cần tri ân họ, nhưng ‘‘bản thân họ lại được trả lương quá thấp’’.

Đa số họ sống chen chúc trong những căn hộ chật hẹp, khiến nguy cơ lây nhiễm cao. Cũng chính nhóm dân cư này là nơi tỉ lệ cao về các bệnh như tiểu đường, cao huyết áp, hay béo phì, khiến một khi nhiễm virus, bệnh tình thêm trầm trọng. Một nghiên cứu tại Pháp cho thấy 83% bệnh nhân Covid-19  phải vào khoa cấp cứu là những người béo phì hoặc dư cân.

Đây không chỉ là vấn đề riêng với nước Pháp, ở Mỹ, nhiều nghiên cứu cho thấy người da đen là các nạn nhân chính của dịch. Tại Chicago, dân Mỹ gốc Phi chỉ chiếm một phần ba dân số, nhưng chiếm hơn 70% người mắc bệnh Covid-19.

Hốt hoảng dự trữ thực phẩm, khi thế giới được mùa

Cơn sốt dự trữ lương thực thực phẩm tại nhiều quốc gia, do đại dịch, có thể khiến các quốc gia nghèo nhất trở nên dễ tổn thương hơn là chủ đề chính của tuần san Courrier International. Xã luận Courrier International dẫn nhật báo Thổ Nhĩ Kỳ Cumhuriyet, cho biết việc vội vã đưa ra chính sách phong toả có thể khiến người dân hoảng sợ, đổ đi mua thực phẩm dự trữ, khiến các thành quả giãn cách xã hội chỉ trong một ngày tan thành mây khói.

Ngày 31/03, Tổ Chức Lương Nông Liên Hiệp Quốc, Tổ Chức Thương Mại Thế Giới và Tổ Chức Y Tế Thế Giới kêu gọi cảnh báo việc đóng cửa biên giới, giới hạn xuất khẩu lương thực có thể gây ra tình trạng khan hiếm lương thực thực phẩm, khiến giá cả tăng vọt, về ngắn hạn. Một cuộc khủng hoảng hoàn toàn không đáng có, bởi sản xuất nông nghiệp năm nay được mùa. Theo Courrier International, cần phải có hợp tác quốc tế để tránh tình trạng nỗi hoảng hốt lan rộng, thúc đẩy thêm lối hành xử mỗi người chỉ vì mình.

Pháp: ‘‘Chính quyền đã làm gì từ ba tháng nay?’’

Để đại dịch Covid-19 làm tê liệt cả một xã hội, chính quyền có trách nhiệm đầu tiên. Le Point dành hai bài viết cho chủ đề này. Bài ‘‘Chính quyền đã làm gì từ ba tháng nay?’’, như một biên bản sự kiện, thuật lại các phản ứng của chính quyền Pháp, kể từ ngày mùng 3 tháng Giêng, ngày Paris lần đầu tiên biết đến virus mới gây bệnh viêm phổi cấp, xuất hiện tại Vũ Hán, Trung Quốc.

Ngày 03/01, bộ Y Tế Pháp lần đầu tiên họp bàn về nguy cơ dịch bệnh từ Trung Quốc. Tức ba ngày sau khi Trung Quốc chính thức công bố với WHO về virus lạ. Ngày 17/02, nữ bộ trưởng Y Tế từ chức đúng vào lúc rất có thể đại dịch sẽ lan rộng toàn cầu, nước Pháp không tránh khỏi bị cuốn vào… Ngày 22/02, theo các chuyên gia, trong khoảng 11 ngày, nếu không có biện pháp, Pháp sẽ rơi vào thảm kịch như Ý… Ngày 05/03, tổng thống Pháp triệu tập cuộc họp bất thường khoảng 30 chuyên gia y khoa, bác sĩ. Giới y tế bất đồng trong đánh giá triển vọng dịch. Trong lúc nhà miễn dịch học Arnaud Fontanet (Viện Pasteur) báo động nguy cơ, thì bác sĩ Didier Raoult (Marseille), người chủ trương điều trị Covid-19 bằng Chloroquine, tỏ ra bình thản. Bác sĩ Jean-François Delfraissy cảnh báo với tổng thống: người dân Pháp hiện nay không nhận thức được nguy cơ khủng khiếp đang đến… Bài ‘‘Chính quyền đã làm gì từ ba tháng nay?’’ của Le Point không đưa ra các đánh giá, mà chỉ mô tả chi tiết về phản ứng khác nhau từ phía chính quyền.  

Uẩn khúc sau khủng hoảng chưa từng có: Tổng thống Pháp giãi bày

Cũng Le Point có cuộc phỏng vấn tổng thống Emmanuel Macron tại điện Elysée. Người đứng đầu nhà nước Pháp giãi bày với Le Point những suy nghĩ, cảm nhận của ông về những thời điểm mang tính bước ngoặt trong ‘‘cuộc khủng hoảng chưa từng có’’ này.

Cuộc phỏng vấn hơn một tiếng đồng hồ của Le Point với tổng thống Pháp ngày 10/04, mang tựa đề ‘‘Tôi tin tưởng vào Nhà nước’’, là một tư liệu quý giá với những ai muốn đi sâu tìm hiểu cách người đứng đầu nhà nước Pháp nhìn nhận về những lúng túng, khó khăn về phía chính quyền, trong việc đối phó với đại dịch Covid-19. Bài phỏng vấn, đúng hơn là bài thuật lại cuộc phỏng vấn của phóng viên Le Point tại điện Elysée, chuyển tải nhiều nhận định riêng của nhà báo về cuộc đối thoại với nguyên thủ Pháp, về hàng loạt chủ đề được coi là nhạy cảm: từ vấn đề vai trò của nữ cựu bộ trưởng Y Tế Agnès Buzyn đến quá trình đi đến quyết định phong tỏa không dễ dàng hay khủng hoảng thiếu khẩu trang… Le Point ghi nhận, tổng thống Pháp một mặt giãi bày để công chúng có đủ thông tin, nhưng ông cũng thường xuyên khẳng định: Tôi chịu trách nhiệm.

Nhìn chung, theo Le Point, tổng thống Pháp tỏ ra khiêm nhường, thể hiện là người lắng nghe những nỗi lo âu của xã hội. Điều mà nguyên thủ Pháp hướng đến hiện nay, trong những tháng tới, là xác lập được những định hướng mới sau cuộc khủng hoảng chưa từng có này, chia sẻ với người dân Pháp, thuyết phục họ cùng làm theo.

Tập đoàn Elior: Pháp bảo vệ cả người lao động và doanh nghiệp

Trong lúc Le Point ‘‘lập biên bản’’ về các phản ứng của chính quyền Pháp trước đại dịch Covid-19, thì L’Obs thuật lại cơn chấn động Covid-19, thông qua lời kể của lãnh đạo tập đoàn Elior đa quốc gia của Pháp, chuyên về các dịch vụ ẩm thực. Tập đoàn Elior hoạt động tại ba châu Âu, Á, Mỹ, với hơn 23.000 nhà hàng, 110.000 nhân viên, phục vụ 5 triệu suất ăn mỗi ngày.

Sau quyết định phong toả tại Pháp, tại Mỹ, tại Ấn Độ, tập đoàn Elior bị đặt trước tình trạng phải ngừng hoạt động, nhưng cố gắng không bỏ rơi các nhân viên. Theo tổng giám đốc tập đoàn, tình huống này cho thấy tính ưu việt của nước Pháp trong việc bảo vệ người lao động. Với nước Pháp, người làm công ăn lương bị buộc phải nghỉ việc sẽ được chính quyền bảo đảm duy trì 84% lương. Tại Mỹ, 8.000 nhân viên của hãng được nhận phụ cấp thất nghiệp, trong lúc tập đoàn bỏ tiền chi bảo hiểm y tế cho các nhân viên nghỉ việc, nhưng vẫn duy trì hợp đồng lao động với công ty. Tại Ấn Độ, tình hình rất khác, vì hoàn toàn không có trợ giúp gì từ phía Nhà nước, trong lúc công ty lại không được sa thải nhân viên. Nhìn chung, theo lãnh đạo Elior, chính sách của nước Pháp bảo vệ tốt cả người làm công lẫn doanh nghiệp. 

Con người tàn phá môi sinh: Virus như ‘‘bom nổ chậm’’

Về cội rễ của đại dịch Covid-19, Le Point dành nhiều trang cho hồ sơ : ‘‘Các virus mới từ đâu đến?’’, và  có bài phỏng vấn giám đốc Bảo tàng Tự nhiên Quốc gia Pháp Bruno David, với tựa đề ‘‘Sức khoẻ con người, sức khoẻ động vật, và hệ sinh thái liên hệ mật thiết với nhau’’.

Le Point cảnh báo: với tình trạng con người khai thác thiên nhiên một cách ồ ạt như hiện nay, không sớm thì muộn cũng sẽ xuất hiện các loài virus mới nguy hiểm như SARS-CoV-2, thậm chí còn đáng sợ hơn. Chuyên gia về các virus mới xuất hiện, ông Eric Leroy, giám đốc nghiên cứu IRD (Pháp), lo ngại sự xuất hiện của các loài virus trong tương lai, kết hợp cả hai đặc điểm nguy hiểm, vừa có khả năng lây truyền nhanh chóng như H1N1, vừa có độc lực gây tử vong cao như H5N1.    

Nhiều nhà virus học ví các loài virus nguy hiểm, giống như ‘‘những trái bom nổ chậm’’ có mặt ở khắp nơi trong thiên nhiên hoang dã, chỉ cần dịp thuận lợi là bùng phát. Một ví dụ là loại virus cực kỳ nguy hiểm Nipah, bùng thành dịch bệnh vào năm 1998, tại Malaysia, khi ngành công nghiệp trồng cây cọ lấy dầu phát triển, tàn phá thiên nhiên. Virus Nipah có tỷ lện tử vong từ 40 đến 75%. Dịch đã lan sang Ấn Độ. Hiện giờ virus Nipah tạm thời chỉ lưu hành tại một số vùng ở Ấn Độ. Cơ quan kiểm soát dịch bệnh Mỹ ước tính có ít nhất 48 loại virus mới tại Malaysia đang chờ chực tấn công con người, nếu có cơ hội.

Theo nhà thú y học Barbara Dufour, sức khỏe của nhân loại chỉ được  bảo đảm nếu tôn trọng sinh thái, cần phải phối hợp mật thiết khoa học y tế với động vật học và nông học. Từ nhiều năm nay, Tổ Chức Y Tế Thế Giới chủ trương  đường lối ‘’One Health’’ (Một sức khoẻ duy nhất) chính là theo hướng này. ‘’One Health’’ đặt sức khoẻ con người, sức khoẻ động vật và sinh thái trong thể thống nhất ở cả ba cấp độ, địa phương, quốc gia và hành tinh. Một trong những mục tiêu chính là ngăn chặn nguy cơ các bệnh mới bùng phát thành đại dịch. Đây là cách tiếp cận cho phép giải quyết triệt để vấn đề. Tìm kiếm vác-xin và các phương pháp trị liệu chưa đủ để đối phó với các đại dịch.

 

Related posts